Sơ lược tiểu sử Tổ sư CHOJI SUZKI (Phan Văn Phúc) - (1919 – 1995)
Sáng tổ Hệ phái Suzucho Karatedo Ryu
Người đầu tiên gieo hạt giống Karatedo vào Việt Nam năm 1940

Ông sinh ngày 10-6-1919 ở Tagajo Shi Miyagiken miền bắc Nhật Bản và mất ngày 6-2-1995 tại tỉnh Miyagiken. 
Ông là anh cả của 04 anh em trong một gia đình có truyền thống tự lập, là sinh viên Đại học Y Khoa, ông vừa làm thêm ở một hãng xe ô tô ở thủ đô Tokyo đồng thời say mê nghiên cứu võ thuật và đạo Phật tại Nhật Bản. Ông được Thiền sư Kisa Buroo, trụ trì ngôi chùa Shiogama Shinza nổi tiếng tại Thành Phố Shiogama, Tỉnh Miyagiken (cạnh Thành Phố Tagajo Shi Miyagiken nơi ông sinh sống) khai ngộ, truyền dạy Karate Take No Uchi Ryu thuộc dòng Thiền Soto (Tào Động) do Thiền sư Dogen Kigen (1200-1253) sáng lập. Ông là một trong 03 cao đồ hiếm hoi của Đại sư Kisa Buroo. Năm ông 21 tuổi, ông đã đạt ngộ được võ công thì cũng là lúc phải gia nhập quân đội Thiên hoàng đi khắp nơi và cuối cùng là đến Việt Nam năm 1940.
Kết thúc Đệ nhị thế chiến năm 1945, ông là một trong số binh lính Nhật không về nước mà ở lại Việt Nam tình nguyện tham gia mặt trận Việt Minh, huấn luyện những bài võ Karatedo chiến đấu đầu tiên cho bộ đội, du kích, tự vệ phục vụ vùng Liên khu bốn của Cách mạng. Năm 1952, ông chuyển công tác vào xưởng sản xuất dụng cụ y tế ở Quảng Ngãi. Ông lập gia đình với bà Nguyễn Thị Minh Lệ (Cô Năm) - Người nữ cứu thương của Liên khu năm gốc Tam Quan-Bình Định và lấy họ tên Việt là Phan Văn Phúc. Các con ông cũng được đặt tên theo quê ngoại: Phan Văn Minh Đức (Tokuo Suzuki), Phan Thị Ngọc Mỹ (Michiko Suzuki), Phan Văn Minh Ý (Eiji Suzuki). Ông sáng lập Hệ phái Suzucho Karatedo. Suzucho là

 ghép từ họ Suzuki và tên của ông là Choji (Linh Mộc Trường Trị) hay Linh Trường, cũng có nghĩa là “Tiếng chuông vang xa”. Sau Hiệp định Geneve, ông ở trong đoàn quân tập kết ra Bắc, nhưng do phương tiện nên trễ, ông cùng gia đình về định cư ở Huế. Lúc bấy giờ việc mở lò dạy võ rất khó do chính quyền cấm đoán, muốn phát triển diện rộng phải dạy võ ở Ty cảnh sát thời ấy. Ông có phương tiện là chiếc xe Mobyllet màu vàng cũ kĩ và một căn hộ nhỏ hẹp, vỏn vẹn chỉ có hai phòng tập, một phòng giành cho Karatedo và một phòng giành cho Judo, tất cả không quá 200 m2 (ở dưới chân cầu Đông Ba) số 8 - Võ Tánh (hiện nay là đường Nguyễn Chí Thanh, Thành Phố Huế). Từ năm 1956, ông đã truyền thụ cho một số môn đồ tâm huyết làm nòng cốt. Đến năm 1963, võ đường Suzucho Karatedo Ryu Suzuki Dojo Noen mới chính thức hoạt động thu nhận môn sinh với môn qui rất nghiêm khắc, bằng phương pháp truyền thống rất phong phú, khoa học và thực dụng như phương pháp Tewaza, Te-Ashiwaza, Ukewaza, Oyodosa vv... Ngoài ra ông đã truyền thụ cho những học trò tâm đắc của ông Kỹ thuật Trấn môn đó là kỹ thuật Kumanote (riêng kỹ thuật đặc biệt này, người rèn luyện phải mất thời gian từ 2 đến 3 năm). Phương pháp đào tạo của ông cho một môn đồ lên đến Huyền đai đặc biệt ở chỗ là phát triển chuyên sâu sở đắc một trong các nội dung chương trình, như về kỹ thuật (Kihon), đối kháng (Kumite) kèm theo thuật sơ cứu (Kuatsu), quyền pháp (Kata) v.v... Hệ thống quyền pháp chính thì có 6 bài Yen, 3 bài Maki, là những bài quyền đặc dị của hệ phái. Yen mang ý nghĩa về sự giàu có, ở đây không những chỉ sự sung mãn vật chất mà cả giàu có tri thức. Maki là quyển (cuộn), mang ý nghĩa về sức mạnh tự thắp sáng để vượt qua những ghềnh thác trong phận người do phát triển tuệ giác.
Cũng từ chiếc nôi này, học trò của ông không những rèn luyện đầy đủ yếu tố tinh thần và thể chất của Võ sĩ đạo mà còn lan tỏa do ứng dụng thành công tinh thần nghệ thuật Karatedo ở nhiều lãnh vực khác trong cuộc sống của họ. Sau ngày đất nước hoàn toàn giải phóng năm 1975, tại Thừa Thiên Huế - chiếc nôi của nền Karatedo truyền thống, học trò xuất sắc của ông là Lê Văn Thạnh (03 nhiệm kỳ đượcChưởng môn bổ nhiệm làm Trưởng tràng) - Đệ bát đẳng Karatedo Suzucho Ryu, Đệ ngũ đẳng Karatedo Shotokan Ryu, Trưởng tràng Hệ phái Suzucho Karatedo Ryu, Phó Chủ tịch Liên đoàn Karatedo Việt Nam, Huấn luyện viên Đội tuyển Karatedo Việt Nam, Trọng tài Quốc gia, Trưởng bộ môn Karatedo Thừa Thiên Huế, Chuyên gia Karatedo Đội tuyển Lào, tiếp nối bước thầy, ông đã khôi phục và phát triển phong trào với qui mô rộng lớn, đào tạo nhiều đội ngũ vận động viên, huấn luyện viên, trọng tài Karatedo, đã giành nhiều rất nhiều huy chương vàng, bạc ở các giải Khu vực, Châu lục và Thế giới. Hiện nay, Hệ phái Suzucho Karatedo đã chuẩn hóa kỹ thuật hài hòa với bốn Lưu phái chính là: Shotokan Ryu (Tùng Đào Quán Lưu), Wado Ryu (Hòa Đạo Lưu), Shito Ryu (Mịch Đông Lưu) và Okinawa Goju Ryu (Cương Nhu Lưu) để cải tiến phương pháp huấn luyện và luyện tập được phát triển trên diện rộng phù hợp trong giai đoạn đất nước hội nhập và phát triển và quảng bá rộng rãi với quần chúng. Hệ phái Suzucho Karatedo vừa qua đã xuất bản bộ sách: “Giáo trình chuẩn hóa kỹ thuật quyền pháp Suzucho Karatedo Ryu”. Hệ phái Suzucho Karatedo có thể hoà trộn, thẩm thấu Karatedo Hiện đại và Karatedo Truyền thống để biết người, hiểu mình nhưng không đánh mất nét đặc trưng của Suzucho Karatedo Việt Nam. Hệ phái Suzucho Ryu đã tiến hành Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIV (nhiệm kỳ 2007-2012) tại TP.Hồ Chí Minh, đã thống nhất 9 chương trình hành động cụ thể của nhiệm kỳ này với tinh thần đoàn kết, trí tuệ, sáng tạo, chủ động hội nhập và phát triển. Đại hội đã thông qua sửa đổi môn quy, quyết định kể từ nay hệ phái có tên gọi là Suzucho Karatedo Ryu (Linh Trường Không Thủ Đạo Phái), Tổ sư của Suzucho Karatedo Ryu: Choji Suzuki (Phan Văn Phúc), Chưởng môn đời thứ hai: Tokuo Suzuki (Phan Văn Minh Đức), Thư ký Chưởng môn: Hakura Suzuki (Ngô Văn Quý) và Trưởng tràng Suzucho Karatedo Ryu: Lê Văn Thạnh.

(Hình ảnh Võ sư Suzuki Tokuo đăng quang Chưởng môn đời thứ II)

Karate hay Karate-Do (Không Thủ Đạo) là một môn võ thuật truyền thống của vùng Okinawa (Nhật Bản). Karate là nghệ thuật chiến đấu với các đòn đặc trưng như đấm, đá, cú đánh cùi chỏ, đầu gối và các kỹ thuật đánh bằng bàn tay mở. Trong Karate còn có các kỹ thuật đấm móc, các kỹ thuật đấm đá liên hoàn, các đòn khóa, chặn, né, quật ngã và những kỹ thuật đánh vào chỗ hiểm. Để tăng sức mạnh cho các động tác tấn đỡ, Karate sử dụng kỹ thuật xoay hông hay kỹ thuật kime, để tập trung lực năng lượng toàn cơ thể vào thời điểm tác động của cú đánh.

Xuất xứ tên gọi "Karate - 空手"

Trước đây, Karate chỉ giới hạn ở Okinawa, môn võ này được gọi là Totei theongôn ngữ ở đây, và được viết là 唐手 (tangsho, Đường thủ, tức các môn võ thuật có gốc từ Trung Hoa). Vào thời kỳ Minh Trị, môn võ này bắt đầu được truyền vào lãnh thổ chính của Nhật Bản, thì chữ 唐手 được phát âm theo tiếng Nhật là Karate và giữ nguyên cách viết này. Tuy nhiên, do 唐手 thường bị hiểu không đúng là "võ Tàu", cộng thêm việc môn võ này thường chỉ dùng tay không để chiến đấu, nên người Nhật bắt đầu từ thay thế chữ 唐 bằng một chữ khác có cùng cách phát âm và mang nghĩa "KHÔNG", đó là 空. Tên gọi Karate và cách viết 空手 bắt đầu như vậy từ thập niên 1960. Giống như nhiều môn khác ở Nhật Bản (Trà đạo, Thư đạo, Cung đạo, Kiếm đạo, Côn đạo, Hoa đạo...),Karate được gắn thêm vĩ tố "Đạo", phát âm trong tiếng Nhật là "DO" (viết là道). Vì thế, có tên Karate-Do (空手道) cho đến ngày nay.

Lịch sử hình thành

Theo nghiên cứu gần đây, người ta chỉ có thể đưa ra được những giả thiết về nguồn gốc của Karate là do tập đoàn người Hoa từ Phúc Kiến di cư theo con đường thương mại tới Okinawa và định cư tại thôn Kuninda ở Naha. Họ bắt đầu truyền các môn võ thuật Trung Quốc tại đây. Về sau, người dân địa phương kết hợp những kỹ thuật, đòn thế tinh hoa của các môn võ Trung Hoa cùng các điệu múa dân gian của vùng Okinawa tạo nên phương thức chiến đấu nhằm chống lại ách đô hộ hà khắc mà giới cai trị Nhật Bản áp đặt lên dân bản xứ bấy giờ. Tuy nhiên, xuất xứ chính xác của môn võ này còn chưa được xác định, bởi không tìm được thư tịch cổ nào ghi chép về môn võ này. Ngày nay, môn Karate được phát triển khá mạnh trên toàn thế giới và được chia ra rất nhiều nhánh hệ phái khác nhau như: Shotokan Ryu, Shito Ryu, Shorin Ryu, Wado Ryu, Goju Ryu, Kyokushinkai,… Tuy nhiên, hiện tại chỉ có 4 hệ phái được chính thức sát lập vào hệ thống Karate trên toàn thế giới đó là: Shotokan Ryu, Shito Ryu, Wado Ryu và Goju Ryu.

Phương pháp luyện tập

Việc tập luyện Karate hiện đại được chia làm ba phần chính: kỹ thuật cơ bản ("Kihon" 基本 theo tiếng Nhật), Quyền ("Kata" 型) và tập luyện giao đấu ("Kumite").

- Kihon được tập luyện từ các kỹ thuật cơ bản như kỹ thuật đấm, đá và các thế. Đây là thể hiện "mặt chung" của môn võ mà phần lớn mọi người thừa nhận.

- Kata là các bài mẫu vận động và chiêu thức thể hiện các nguyên lý chiến đấu trong thực tế. Kata có thể là chuỗi các hành động cố định hoặc di chuyển nhằm vào các kiểu tấn công và phòng thủ khác nhau. Mục đích của Kata là hệ thống hóa lại các đòn thế cho dễ nhớ dễ thuộc và những bài kata đi từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp tùy theo trình độ và quá trình tập luyện của môn sinh.Tuy nhiên nó không phải là các động tác múa.

- Kumite là các kỹ thuật đấu đối khán bằng tay chân. Có hai hình thức đấu đối khán trong Karate là đấu va chạm và bán va chạm. Hiện nay, luật Karate thế giới tổ cức cho các kỳ thi dành cho thế giới và khu vực như Seagames, Asiad… chỉ dành cho thể loại đấu bán va chạm. Còn thể loại đấu va chạm chỉ dành riêng cho các giải đấu của hệ phái Kyokushin và một số hệ phái Karate được người Mỹ kết hợp với môn Kickboxing.

5 điều huấn thị của tổ sư Funakoshi

Tổ sư Funakoshi Gichin đưa ra 5 điều huấn thị đối với người luyện Karate chi phái Shotokan để rèn luyện đạo đức.

1. Nỗ lực hoàn thiện nhân cách
2. Luôn luôn chân thành
3. Nuôi dưỡng tinh thần nỗ lực
4. Trọng lễ nghĩa
5. Kiềm chế các hành vi nóng nảy

Và 20 điều về Karate của tổ sư Funakoshi

1. Đừng quên Karate bắt đầu bằng Lễ, kết thúc cũng bằng Lễ.

2. Karate không nên ra đòn trước.

3. Karate phải giữ nghĩa.

4. Trước tiên phải biết mình rồi mới đến biết người.

5. Kỹ thuật không bằng tâm thuật.

6. Cần để tâm thoải mái.

7. Khinh suất tất gặp rắc rối.

8. Đừng chỉ có lúc nào ở võ đường mới nghĩ về karate.

9. Rèn luyện Karate cả đời không nghỉ.

10. Biến mọi thứ thành karate, như thế sẽ nắm được sự tuyệt vời của nó.

11. Karate giống như nước nóng, nếu ngừng hâm nóng thì sẽ nguội lạnh.

12. Đừng nghĩ thắng, hãy nghĩ đừng bại.

13. Chuyển hóa bản thân tùy theo đối phương.

14. Kết quả cuộc đấu phụ thuộc vào khả năng kiểm soát.

15. Hãy nghĩ chân tay người cũng là kiếm.

16. Hễ ra khỏi nhà là có cả triệu địch thủ.

17. Người mới tập có thể còn gượng gạo, nhưng về sau phải thật tự nhiên.

18. Phải tập Kata thật chuẩn, nhưng nhớ là thực chiến sẽ khác đi.

19. Nhớ kiểm soát độ mạnh yếu của lực, độ linh hoạt của cơ thể, độ nhanh chậm của đòn thế.

20. Luôn chín chắn khi dụng võ.

Sơ lược về Võ sư Funakoshi Gichin

Funakoshi Gichin sinh ngày 10-11-1868 và mất ngày 26-4-1957 tại Shuri thuộc Okinawa, là người sáng lập ra hệ phái Karate Shotokan và được coi như người cha hiện thân của Karate hiện đại.

Thuở thiếu thời, Funakoshi đã tỏ ra là một người có năng khiếu về võ học, ông đã được học rất nhiều môn võ truyền thống và đều tỏ ra là một học trò xuất sắc. Người được coi là người thầy đầu tiên dẫn dắt ông trên con đường Karate đó là võ sư Anko Azato, một bật thầy về Karate và Kendo cổ xưa.

- Năm 1902, ông chính thức thành lập hệ phái Shotokan và phát triển rộng khắp Okinawa.

- Năm 1922, Shotokan chính thức được đưa vào Nhật và thu hút rất nhiều người tập luyện.

- Năm 1936, Đạo đường của Shotokan được chính thức dựng lên tại Tokyo.

Ngày nay, Shotokan đã phát triển rộng khắp trên Thế giới và được coi là hệ phái hùng mạnh nhất trong các hệ phái của Karate.

Article source: Sưu Tầm

Bốn hệ phái lớn của Karatedo

Năm 1930, thầy Kenwa Mabuni (Chưởng môn Hệ phái Shito Ryu) và Chojun Miyagi (Chưởng môn Hệ phái Goju Ryu) đã thành lập nhiều Câu lạc bộ Karatedo lớn ở Osaka (Nhật Bản).......

1) Hệ phái Shotokan Ryu (Tùng Đào Quán Lưu):

“Đòn đỡ cũng là đòn tấn công dưới sự bộc phát của cường lực (Kime) cao nhất”.

a) Sức mạnh: Tốc độ càng nhanh thì sức càng mạnh, cường lực càng dũng mãnh mới xuyên phá được mục tiêu như khi luyện công phá. Bạn phải tập trung sức mạnh bàn tay (hoặc chân) và khi va chạm phải xuyên suốt bất kỳ vật cản nào mới mang lại hiệu quả. Trong đối kháng hiện đại, khi một đòn đấm thuận vào trung tâm cơ thể đối phương, bạn dùng bàn chân trước để xoay mũi chân sau về trước, tay cùng chiều với chân đấm ra chuyển thân mình thành tấn trước, vai nghiêng 450 khi chân chạm đất trước mặt. Hiệu quả của nó là ở cường lực xuyên phá. Trong đối kháng truyền thống, lúc đối phương đang lao nhanh vào tấn công bạn là thời điểm bạn sử dụng sức mạnh tối đa, chỉ cần một kỹ thuật đá ngang (Yoko geri) cho hai lực nghịch cộng lại sẽ có hiệu quả tốt. Đỡ bằng nắm đấm (Ken) để ngăn chặn đòn tấn công của đối phương trực tiếp là lấy sức mạnh để phá vỡ sức mạnh.

b) Tốc độ: Đỡ nhanh nhẹn, nhu nhuyễn. Nó thuần về kỹ thuật tay mở (Sho), không va chạm trực tiếp, để linh hoạt dự bị cho những kỹ thuật phản công ngay sau khi đỡ. Đồng thời, bạn phải phối hợp tốt di chuyển thân pháp nhanh nhẹn để thực hiện kỹ thuật.

Những kỹ thuật căn bản nhưng được tập luyện thường xuyên như: Jodan age uke, Chudan uchi uke, Gedan Barai để được chuẩn xác phương hướng, phát lực hiệu quả. Sau đó, bạn tăng tốc độ, di chuyển theo đòn tấn công của đối phương. Những kỹ thuật này được biến thế qua kỹ thuật tay mở. Dạng này cũng được áp dụng trong các quyền thức các bài quyền nhập môn chủ yếu là nắm tay. Khi quá trình luyện tập lâu hơn, theo trình độ tăng tiến, bàn tay mở sẽ áp dụng nhiều hơn. Đòn đỡ của Shotokan Ryu là Tốc độ + Sức mạnh = Kime.

2) Hệ phái Wado Ryu (Hòa Đạo Lưu):

“Đòn đỡ cũng là điều kiện để tấn công”. Đòn đỡ luôn là động tác dự bị tấn công, nó sẽ không thực hiện nếu không nhằm mục đích tấn công. Đòn đỡ muốn có hiệu quả phải trên cơ sở đòn tấn công của đối phương nương theo chiều tấn công, không cản lại bằng những kỹ thuật Nagashi (dòng chảy), Inashi (đã qua) và Nori (cưỡi) để làm giảm lực tấn công của đối phương.

Khi đỡ đòn, kỹ thuật rất đa dạng, nhiều bộ vị trên cơ thể được sử dụng triệt để, tiến thoái xoay chuyển được chia đều cho toàn thân để nương một cực nhỏ chống đối lại cực lớn với phương pháp “Tam vị nhất thể” (3 trong 1). Ví dụ: đối phương tấn công một đòn đấm vào mặt, bạn sẽ nương theo đòn ấy chia đều khoảng cách cho các kỹ pháp: chuyển vị tức là thay đổi vị trí chân, chuyển thể tức là xoay chuyển toàn thân bằng hông và chuyển kỹ tức là làm biến đổi kỹ pháp. Nếu được vậy, bạn sẽ không chỉ vận dụng nhiều kỹ thuật ở đôi tay mà là của kỹ thuật toàn thân.

Trong tập luyện, bạn luôn ý thức ”Phòng ngự là tấn công và tấn công cũng là phòng ngự”, không sử dụng kỹ thuật đơn điệu mà phải sáng tạo.

3) Hệ phái Shito Ryu (Mịch Đông Lưu):

“Quán tưởng (nhìn thấy) đối phương để có kỹ thuật phù hợp”. Hệ phái này chú trọng các động tác nhanh nhẹn, tư thế đối kháng với tấn cao di động hữu hiệu, ít sử dụng lực, không cứng nhắc nguyên tắc mà sáng tạo phù hợp theo thể tạng mỗi người. Quan điểm của Hệ phái Shito Ryu theo phương châm:

a) Rakka (Cánh hoa rơi): Đón đỡ đòn tấn công của đối phương đến như hứng đỡ cánh hoa đang rơi xuống mặt đất.

b) Ryusui (Dòng chảy): Khi đỡ đòn tấn công của đối phương, ta phải nương theo lực đánh của họ như dòng nước chảy chứ không đỡ trực tiếp.

c) Ten-i (Hoán vị): Đòn tấn công của đối phương đến, chúng ta di chuyển thích hợp theo một trong tám hướng với đòn tấn công đó.

d) Kussin (Ẩn thân): Đòn tấn công của đối phương đến, chúng ta hóa giải bằng cách co duỗi thân thể, tạo khoảng cách an toàn mà đòn tấn công không thể va chạm được, ngay sau đó trở về vị trí cũ để phản công.

e) Hangeki (Phản kích): Phòng ngự và tấn công là một (Công phòng nhất thể), các bạn hóa giải được từ dự đoán được đòn tấn công của đối phương và phản công ngay cử động đầu tiên.

Tất cả phương pháp hóa giải của Hệ phái Shito Ryu được tập luyện từ kỹ thuật căn bản đến quyền thức, luôn ước lượng tốc độ, sức mạnh đối phương để áp dụng kỹ thuật có lợi thế cho ta. Nếu bạn cảm thấy tình huống khoảng cách không có lực, hãy áp dụng “Cánh hoa rơi”. Bạn hãy luôn soi rọi, tìm kiếm kẻ hở của đối phương để có kỹ thuật phù hợp.

4 )Hệ phái Okinawa Goju Ryu (Cương Nhu Lưu):

Quan niệm của hệ phái này là “Chuyển động tròn” tức ứng dụng trong phòng ngự hoặc tấn công muốn có hiệu quả tốt, phải xoay chuyển liên động của các thành phần thân thể: hông, vai, cánh tay, chân v.v…Để hóa giải, bạn ứng dụng quán tính Moment (↑↔↓M=F. d ) vào kỹ thuật để lực mạnh nhất phát sinh vào giai đoạn giữa, khi lực va chạm đến sẽ bị triệt tiêu. Trong Goju Ryu, kỹ thuật được ước lượng tốc độ và sức mạnh, những sức mạnh không có lợi sẽ bị loại bỏ dần, kết hợp với các kỹ thuật nhu để cương nhu được nhuần nhuyển tạo ra sức mạnh tối đa. Hệ phái này chú trọng những điểm nhấn về các động tác nhanh-chậm-thả lỏng kết hợp sự điều khí hít thở cơ bụng, các kỹ thuật ngắn gọn, chặt chẽ. Phương pháp tập luyện có 3 cách:

a) Luyện kỹ thuật Hachisabaki (Tám tám): Cánh tay xoay chuyển theo hình số 8 tạo sự linh hoạt cho chân và hông. Phương pháp di chuyển 4 phương hướng chính 900 và 4 hướng chếch 450.

b) Kakie (Quái thủ): Tạo sự niêm dính của hai cánh tay.

c) Sanchin (Tam chiến): Bài quyền giúp tấn pháp kiên cố để phát triển toàn diện.

Karatedo có trên một trăm hệ phái, mặc dù có rất nhiều hệ phái khác nhau nhưng tất cả đều theo một hệ thống võ thuật thế giới.

Đến năm 1940, Karatedo được tôn vinh ở Nhật Bản, trở thành bộ môn tiêu biểu nhất trong làng võ thuật nước này, rất nhiều trường Trung, Đại học đã thành lập Câu lạc bộ riêng. Karatedo không những được giới trẻ yêu thích để phát triển thân thể cường tráng, giáo dục tinh thần và thể chất mà còn đến với giới trung niên, các em thiếu niên như một phương cách gìn giữ sức khỏe. Môn võ này cũng rất tiện ích cho người phụ nữ nào muốn có một thân hình thon thả và để tự vệ khi cần thiết.

Cũng vào năm này, thầy Choji Suzuki (Tổ sư của Karatedo Việt Nam) - Thuộc Hệ phái Takeno Uchi Ryu (Trúc Chi Nội lưu) của dòng thiền Soto (Tào Động) ở Nagasaki truyền thụ với mục đích “làm giàu tri thức, giàu ứng xử và giúp người là giúp mình”. Sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc vào năm 1945, thầy tình nguyện ở lại Việt Nam dạy những bài võ Karatedo truyền thống đầu tiên mang tính chiến đấu thực dụng cho bộ đội, tự vệ ở Liên khu bốn, sau đó chuyển công tác về Liên khu năm.

Đến năm 1956, thầy thành lập Đạo đường Linh Trường Không Thủ Đạo (Suzucho Karatedo Dojo Noen Ryu) tại Huế, Suzucho là họ và tên ghép của người sáng lập nhưng cũng có nghĩa là “Tiếng chuông vang xa”.

Hệ thống giảng dạy của hệ phái này là phương pháp Tewaza, Ashiwaza, Ukewaza, Ozodosad… cùng 9 bài quyền Yen và Maki nhằm mục đích “làm giàu tri thức, giàu ứng xử và không vì danh lợi cá nhân, quyền lực, được, mất, thực, hư ở cõi người” với tôn chỉ truyền thống: “Nhân ái, Trí tuệ, Dũng cảm” để rèn luyện tinh thần và thể chất, hành xử quang minh, chính trực, công bằng và cao thượng. Lấy sự chính trực và lòng chân thật làm hành trang đi tới Đạo.

Với môn quy rất nghiêm khắc, người nhập môn phải chuẩn mực đạo đức, tôn trọng Đạo đường (Dojo), nghi thức, trung thực với mọi người, không chửi thề, thậm chí không hút thuốc lá, uống rượu. Họ được tôi luyện để bình thản với thắng, thua ở đời thường bằng một niềm tin, thấu đáo mọi lẽ, với khát vọng, ước ao đã hoạch định để hành động nổ lực đến mục đích mong muốn, nhằm vươn tới Chân - Thiện - Mỹ.

Hệ phái Suzucho Karatedo Ryu có độ dày hoạt động khá lâu và nhất là thầy Chưởng môn sống gắn bó hơn nữa cuộc đời mình với Việt Nam - Nơi có truyền thống văn hóa lịch sử hào hùng nên hấp thụ nền văn hóa ở đây. Vì thế, môn võ này mặc nhiên trở thành Karatedo Việt Nam, có lực lượng môn sinh đông đảo nhất.

Hiện nay hơn bốn vạn người tập luyện hằng ngày với năm khu vực của sáu mươi tư tỉnh, thành. Ngoài ra, hệ phái còn có trên mười Phân đường đã phát triển ở các quốc gia khác như Australia, Mỹ, Canada và Đông âu…

Thời gian qua, Karatedo Việt Nam đã gặt hái nhiều thành quả vẻ vang với rất nhiều huy chương vàng, bạc ở các giải Khu vực, Châu lục và Thế giới mang vinh quang về cho Tổ quốc. Tổ chức Hệ phái hoạt động theo truyền thống của cố Chưởng môn đời thứ nhất: Choji Suzuki, được sự bảo trợ của Uỷ ban Thể dục Thể thao Việt Nam.

Chưởng môn bổ nhiệm Trưởng tràng thành lập Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và các Ban Chuyên môn. Chưởng môn có thể bãi miễn nếu Trưởng tràng và Ban Chấp hành làm việc không hiệu quả. Hiện nay, Hệ phái này đã chuẩn hóa kỹ thuật hài hòa với bốn Lưu phái chính là Shotokan Ryu (Tùng Đào Quán Lưu), Wado Ryu (Hòa Đạo Lưu), Shito Ryu (Mịch Đông Lưu) và Okinawa Goju Ryu (Cương Nhu Lưu) để cải tiến phương pháp huấn luyện và luyện tập được phát triển trên diện rộng. Môn võ này có thể hoà trộn, thẩm thấu Karatedo Hiện đại và Karatedo Truyền thống để trở thành Karatedo Việt Nam nhưng nét đặc trưng của Suzucho Ryu - Nền móng của tự vệ truyền thống sẽ không lẫn vào đâu được.

Ngày 18-3-2007, Hệ phái Suzucho Ryu đã tiến hành Đại hội Đại biểu Toàn quốc lần thứ XIV (nhiệm kỳ 2007-2012) tại TP.Hồ Chí Minh, đã thống nhất 9 chương trình hành động cụ thể của nhiệm kỳ này với tinh thần đoàn kết, trí tuệ, sáng tạo, chủ động hội nhập và phát triển. Đại hội đã thông qua sửa đổi môn quy, quyết định kể từ nay hệ phái có tên gọi là Suzucho Karatedo Ryu (Linh Trường Không Thủ Đạo Phái), phù hiệu hệ phái theo đúng mẫu cũ (Sư huynh Hạ Quốc Huy thiết kế từ tháng 3-1973)

Tổ sư Suzucho Karatedo Ryu : Choji Suzuki (Phan Văn Phúc).

Chưởng môn đời thứ hai: Tokuo Suzuki (Phan Văn Minh Đức).

Học trò xuất sắc của thầy Choji Suzuki là: Lê Văn Thạnh, hiện Trưởng tràng Hệ phái Suzucho Karatedo Ryu - Phó Chủ tịch Liên đoàn Karatedo Lâm thời Việt Nam - Trọng tài Quốc gia - Huấn luyện viên Đội tuyển Karatedo Việt Nam - Trưởng Bộ môn Karatedo tỉnh TT Huế

Lê Công - Phó Trưởng tràng Hệ phái Suzucho Karatedo Ryu - Phó Chủ tịch Liên đoàn Karatedo Lâm thời Việt Nam - Huấn luyện viên Trưởng Đội tuyển Karatedo Việt Nam - Trọng tài Quốc gia; Phó Trưởng tràng Ngô Văn Thanh, Phó Trưởng tràng Nguyễn Tấn Kiệt và Tổng thư ký Nguyễn Ngọc Thạo…

Ngoài ra, còn có các cao đồ và môn đồ như Henry Nguyễn Xuân Dũng, Hạ Quốc Huy, Trần Đình Tùng, Khương Công Thêm, Hoàng Như Bôn, Nguyễn Bá Kiều, Trần Định, Dương Đình Vinh, Nguyễn Chí Trí, Tôn Vĩ Đại, Trương Dẫn, Nguyễn Đình Kỉnh, Phan Hữu Bốn, Nguyễn Thông, Trương Đình Hùng, Lê Văn Phước, Hoàng Công Minh, Nguyễn Đình Anh Tuấn, Nguyễn Thành Tự, Nguyễn Phi Hổ, Huỳnh Văn Muôn, Lê Văn Lộc, Lê Văn Thọ, Hồ Vũ Sang, Vũ Kim Anh, Nguyễn Nguyệt Ánh, Nguyễn Đình Sơn, Dương Phước Hùng, Võ Ngọc Tín, Dương Đình Hội, Nguyễn Kính, Hoàng Mai Sơn, Phạm Hồng Hà, Hà Thị Kiều Trang, Nguyễn Thị Thảo Quyên, Hồ Thu Nguyệt Hằng, Nguyễn Hoàng Ngân v.v…đã đóng góp rất nhiều cho sự phát triển Karatedo Việt Nam ngày nay.

Linh hồn karate

Không nghi ngờ gì, một trong những nhân tố quan trọng nhất là cần phải trở nên thật sự giỏi Karate, đó mới chính là linh hồn cơ bản của Karate - Đây là sự quyết tâm và lòng can đảm thể hiện ra trong từng sự chuyển động - Nếu không có ý thức xác định rỏ này, các chuyển động của Karate trở nên trống rổng , mõng manh và không có sức sống . Hãy giử trong tâm trí rằng : Tinh thần này không thể đạt tới những chuyển động tốt nếu không có sự phản ứng cùng lúc của cơ thể và trí não.
*Mu - Shin (Tập trung chú ý) :
Nguyên tắc của Mu-Shin là khả năng sáng suốt của trí óc trong tất cả các suy nghĩ của bạn - Lúc đầu điều này hình như hơi lạ và không có mục đích - Khi một người cố gắng để tìm hiểu một điều gì đó thật rỏ ràng, Anh thường đứng ở vị trí xem liệu nên làm gì để quan sát được nó một cách rỏ ràng và bao quát. Anh ta sẽ trong khả năng có thể của mình cố gắng quan sát thật kỷ và thật gần. Anh ta sẽ nhìn vào vật thể đó như thể anh ta có thể nhìn xuyên thủng qua nó, cái nhìn anh ta ngày càng kỷ hơn và chính xác hơn .
Những võ sư của Đạo Thiền (Zen) không nhìn vào đối tượng, Ông ta để cho đối tượng đó nhìn chằm chặp vào Ông ta. Ông ta không quan tâm để ý đến đối tượng đó bằng mắt hay bằng trí não, cũng chẳng cố gắng dự tính rằng đối tượng đó ở trong trí não của mình .Thay vì việc Ông ta giũ khỏi nó hoàn toàn trong trí óc mình mà còn cho phép đối tượng đó tự nó tác động vào Ông ta - Ông ta không cần nhìn một cách giử dằn vào nó để đưa nó vào trong trí não của mình - Ông ta chỉ nhìn nó với một cái nhìn thật khoan dung . NGUYÊN TẮC NÀY ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG KARATE NHƯ THẾ NÀO ? Đầu tiên bằng sự nhận biết, khó khăn hơn nữa là bạn phải tập trung sự chú ý hoặc là nhìn vào đối thủ của mình, tối thiểu nhất là bạn cũng đã quan sát được anh ta - Để quan sát đối thủ của bạn một cách tổng thể, bạn phải xem anh ta như đang hiển hiện trước mặt, anh ta là một sự kết hợp các kỹ thuật vô tận của một số chiến thuật, chiến lược không giới hạn - anh ta là một con người mặc dù sở hửu tất cả nhưng vẫn có những sự giới hạn, sự sợ hãi và sự mềm yếu của nòi giống chúng ta - dù sao nhìn vào đối thủ của bạn bằng bất cứ cách nào bạn cũng sẽ bị yếu đi cái thế của bạn . Để quan sát được đối thủ của bạn, bạn phải tỉnh táo, sáng suốt trong mọi suy nghĩ của sự tự vệ hay kỹ thuật, hãy nhìn chăm chăm vào đôi mắt anh ta và quan sát tất cả, bởi vì bạn sẽ hoàn toàn nhận thức được trong tình trạng này, các hành động của bạn sẽ được phản ứng trực tiếp bởi trí não và thể xác của bạn, bạn sẽ không phạm sai lầm khi tình trạng này sảy ra .
*Sự liên tục (liên hoàn) :
Nguyên tắc của sự liên tục này rất quan trọng và khó để được hoàn hảo. Việc này đơn giản có nghĩa là sự phòng thủ của bạn sẽ bắt đầu, khi địch thủ bắt đầu tấn công bạn - Điều này không có nghĩa là cánh tay của bạn bắt đầu di chuyển khi cánh tay của địch thủ cùng bắt đầu di chuyển -
Sự phòng thủ được thể hiện ở đây chính là sự phòng thủ bằng trí não hay sự phòng thủ phản xạ của sự phối hợp trong cơ thể bạn, vì vậy mà khi sự phòng thủ trở thành có lý trí thì mọi sự phòng thủ của cơ thể bạn sẽ tác động lại như một cò súng - Khi xem một võ sư Karate đở một đòn đấm, người ta nghĩ rằng sự phòng thủ là chậm hoặc ngắt quãng . Điều này không hẳn là như vậy, tuy nhiên người võ sư chỉ đơn giản trì hoãn lại sự phòng thủ theo lý trí của mình đến khi ra đòn đúng lúc, đúng thời điểm, bởi vì sự chuyển động trong sự phòng thủ của Ông ta là một sự tác động trở lại nhanh và tột bực, Ông ta sẽ có thể đở được một đòn tấn công, cho dù đòn tấn công của đối phương đã hoàn thành được một nữa trước khi Ông ta bắt đầu có sự phòng thủ của mình.
Nếu bạn cho rằng đơn giản phát triển được những phản xạ tự vệ cho mục đích tự vệ một cách đầy đủ, tôi phải nói với bạn rằng bạn sẽ không đủ khả năng để điều khiển tốt được các phản xạ của mình - Một cái nhún vai vui đùa, có thể là tai hoạ cho trò đùa đó - Người mà phát triển những chuyển động phòng thủ thể xác ( cái mà trong sự chuyển động của Karate cũng có ) mà không có sự tập luyện hay rèn luyện của trí não có thể vô cùng nguy hiểm cho cả bản thân anh ta và cả những người khác nữa - Một người sẽ cảm thấy như thế nào nếu anh ta sử dụng các kỹ thuật tự vệ nguy hiểm vào một người mà anh ta lại không sử dụng được chúng ! Anh ta có thể rất dễ tự giết mình và làm chấn thương cho mình, đơn giản vì Anh ta đã có những ý nghĩ được nhận thức trước về các hoàn cảnh đó hay các tình huống đó - Anh ta sẽ xem người đó như thể là một tên xâm lược và anh ta chỉ có một cách duy nhất là giáng cho người đó 1 đòn chí tử.
Bản năng thể xác là một điều mà chúng ta luôn luôn muốn điều khiển được . Người môn sinh Karate, người mà sử dụng nguyên lý liên tiếp, không thể hiện những ý nghĩ được nhận thức trước của đòn tấn công hay phòng thủ, Anh ta cho rằng trong từng tình huống khác nhau, theo cảm giác của anh ta là gì, để phản ứng tới anh ta - chứ không phải là những ý nghĩ về các tình huống mà người ta thường nói đến - Một cái nhún vai sẽ không phải là để chọc tức người môn sinh để người môn sinh này có phản ứng đánh lại.
Môn sinh Karate luôn luôn duy trí “sự nhận thức “được những gì dang diễn ra chung quanh anh ta, và anh ta phải luôn luôn tỉnh táo - Bởi vì anh ta quan sát mọi người và mọi vật khác hơn so với hầu hết mọi người không phải là môn sinh Karate, anh ta sẽ không bị xáo trộn một cách dể dàng bởi những tình huống khác lạ . Bạn không những quan sát được nhiều hơn những gì mà bạn đang nhìn vào, mà bạn còn nhìn thấy nhiều hơn những gì mà nó hiện có .
*Sự cố gắng :
Nguyên tắc của sự cố gắng tương xứng gần với những nguyên tắc khác. Trong thực tế, mỗi nguyên tắc trong Karate đều liên kết mật thiết với những nguyên tắc khác, để thông suốt một nguyên tắc nào đó, bạn phải biết được tất cả các nguyên tắc. Khả năng để thể hiện sự di chuyển như đã được miêu tả trong phần “liên hoàn “ và để làm được điều này phải có “suy nghĩ thông suốt “ vì sự di chuyển là điều rất cần thiết để giãi thích sự cố gắng nghĩa là gì .
Các nguyên tắc chỉ được phát triển cho bạn về căn bản mà thôi. Bạn có thể tự tìm đến chúng bằng chính sự tập luyện Karate, nhưng bạn sẽ phải mất nhiều, rất nhiều năm - Các nguyên tắc chỉ có thể giúp bạn hiểu biết, chứ không thể giúp bạn sử dụng chúng được, nhưng bạn biết được chúng là gì và giúp bạn có các kỹ năng khi tập luyện chúng trong Zen, Kata và Sanchin, nó sẽ giúp bạn một cách xuất sắc trong việc cố gắng vươn tới sự hoàn hảo của Karate .

Những sự di chuyển phải được học kỹ trước khi bạn có thể cố gắng để điều khiển chúng bằng các phản ứng của trí óc và cơ thể. Điều này cần một thời gian dài, đừng trở nên thiếu sự can đảm vào những gì bạn đang tin mà làm giảm đi sự cố gắng - Karate không phải là những thứ mà bạn học trong 10 bài học (bài quyền) nhanh và dể đâu ! 
Lâu hơn cả sự học tập, đó là sự nhận biết được, có rất nhiều để mà có thể học, bởi vì Karaete rất khó khăn nhưng rất hấp dẫn, nó sẽ chẳng bao giờ trở nên buồn tẻ khi bạn ở tuổi 90, niềm yêu thích của bạn sẽ vẫn tuyệt vời như khi bạn đến võ đường trong buổi tập đầu tiên của bạn !
Tôi có thể khép lại chương này bằng một câu danh ngôn của Bồ Đề Đạt Ma được nói tại buổi thuyết trình của Phật Giáo, nhưng tôi cảm thấy nó cũng mang thật sự là Karate :
“ Nó chỉ có thể hiểu sau một quá trình tập luyện dài gian khổ và qua sự chịu đựng với những gì khó khăn nhất để chịu đựng, qua sự tập luyện với những gì khó khăn nhất để tập luyện. Người có mặc cảm về đạo đức và trí thông minh không được phép hiểu biết bất cứ điều gì về nó , vì tất cả sức lao động, siêng năng sẽ trở thành con số không “
*Thái độ trong Karate :
Trong việc nghiên cứu Karate dưới sự chỉ đạo của các Võ sư Okinawa, người ta không thể giúp cho sự nhận biết được con đường các võ sư hoạt động khi Ông đang ở trong nhà tập và khi Ông đang sống một cuộc sống đời thường hàng ngày. Cách thức của Ông khi xuất hiện là bình tĩnh, thanh thản - người võ Đạo Thiền Zen cũng có thái độ giống như thế này.
Thái độ trong Karate là gộp lại tất cả các cách ứng xử của người Thầy dạy Karate, thái độ này hay cách ứng xử chứa đựng tất cả các thời kỳ của cuộc sống người Thầy đó - với gia đình - với bè bạn và với học trò của mình . Không giống cách ứng xử của người Phương Tây (thay đổi cho phù hợp từng dịp ) thái độ người Thầy Karate là tự nhiên, không bao giờ thay đổi, để hiêu rỏ hơn về thái độ này, nào chúng ta cùng xem qua một số phẩm chất của họ:
*Sự khiêm tốn :
Để hiểu rỏ về tính khiêm tốn tiềm ẩn trong các vị Thầy Karate, chúng ta phải cố gắng hiểu sự khiêm tốn này như thế nào !
Người Phương Tây cho rằng tính khiêm tốn là một võ sĩ giản dị, không kiêu căng hay quyết đoán, Anh ta thấy rỏ rằng dạng khiêm tốn này có trong Karate, nhưng tôi tin chưa hẳn đúng, nếu xác định của sự khiêm tốn này là đúng, chúng ta có thể nói bất kỳ người nào đều không xứng đáng được tôn trọng khi mà được cho mình là khiêm tốn nhưng không có cái gì đáng để tự hào về mình cả. Điều này thì dù sao chúng ta cũng không nghĩ đến .
Chỉ có những người mà đã đạt tới một cái gì đó to lớn, vĩ đại và đang được mọi người tôn trọng, thì có thể tồn tại là tính khiêm tốn. Chỉ có người Phương Tây những người có mọi quyền tự hào, mà chứa đựng trong lòng tự hào của mình họ nói đó để mà khiêm tốn .
Những võ sư Karate tiềm ẩn một lòng kiêu hãnh lớn lao ở một dạng mà được thể hiện ra như là sự khiêm tốn. Họ biết rỏ những thành công to lớn do chính bản thân họ đã đạt được, tuy nhiên họ chưa bao giờ mất đi tầm nhìn của những sai lầm nghiêm trọng (lớn) của họ- Luật cương nhu trong Karate thậm chí được áp dụng ở đây : Sự phối hợp của các thái cực hình thành quan điểm hợp nhau, với sự hoà hợp này những võ sư Karate sẽ nói với những người học trò mới nhất của mình với tấm lòng chân thật và khiêm tốn cho đến lúc mà thái độ của các học sinh đó cho là phải.
*Sự vắng mặt của những ý nghỉ được nhận thức trước :
Mặc dù đã có sự quan tâm trước trong việc liên kết với một nguyên tắc của Đạo Thiền (Zen) , sự vắng mặt của những ý nghĩ được nhận thức trước lại được đề cập tới sự tôn trọng, tới thái độ của các võ sư Karate. Bất cứ khi nào một võ sư nói chuyện hay đối xử với mọi người, Ông làm điều đó không hề có sự suy nghĩ được nhận thức từ trước về người khác hay các cách cư xử. Ông không hề cố gắng phân chia con người (người đó) thành cái gì đó mà thật sự Anh ta không phải là như thế. Sự kết hợp của người võ sư Karate với mọi người là một sự kết hợp đẹp đẽ, bởi vì Ông đã cư xử với họ với một tâm trí rộng mở, Đối với người võ sư không muốn cảm giác bị tổn thương khi có một người bạn không trung thực, hơn thế nữa Ông còn duy trì một thời gian dài để chấp nhận người đó như là bạn của mình, nhưng chỉ một lần thôi, người đó là người bạn cho cuộc đời của Ông.
*Sự tự tin :
Cuộc sống của người võ sư là đầy lòng tự tin, những người Ông liên hệ đến đều có cảm giác tin tưởng và tin vào khả năng xét đoán của Ông. Người võ sư không tạo ra những quyết định theo thời, mà phân tích vấn đề trước khi sảy ra để tới một kết cục nào đó. Một quyết định đã được ra, Ông chấp nhận nó như thể là một quyết định đúng trong lúc bấy giờ và sự việc điều khiển nó phải thay đổi theo.
Người Võ sư chấp nhận thế giới như nó vẫn thế, biết rỏ cuộc sống không phải luôn luôn mềm mại và dể dàng. Ông biết rằng ngày mai Ông có thể chết hay một tai hoạ lớn đột ngột sảy ra. Điều này không ngăn trở Ông vui hưởng cuộc sống hôm nay, đối với Ông không có vấn đề (chuyện) nào làm Ông lo lắng cả, ngày mai với tất cả những khó nhọc hay hạnh phúc của nó sẽ đến, không có chuyện gì tác động đến Ông ta cả .
Người võ sư chấp nhận cuộc sống như cây liễu chấp nhận dông bão (gió) - Hơn nữa các trận chiến không thể tránh khỏi, trong họ lại bằng tinh thần quyết chiến không lay chuyển được như là cây SỒI, cây LIỄU ấy sẽ bị cong, nhưng không phải chịu đựng bất cứ khổ nhọc nào, trong khi cây SỒI đó sẽ chiến đấu và chiến đấu cho đến khi nó bị phá huỷ bởi sự bướng bỉnh của mình - Khi sự xung đột đến hãy chiến đấu với nó, nhưng đừng trở nên cay cú và cứng rắn vì chúng. Hãy nhớ rằng thế giới liên tục thay đổi và bạn cũng phải thay đổi cùng với nó. Ngày mai khi gió lặng, cây LIỄU sẽ trở về nguyên gốc của nó, trong khi cây SỒI sẽ có những cái sẹo và sự yếu đuối của ngày hôm trước .

 

Tài liệu tham khảo:

• Tài liệu vào khoảng năm 1960 của thầy UECHI KANEI - Chưởng môn hệ phái UECHI RYU- Chủ tịch Hội Karatedo Uechi Ryu Okinawa

• Tài liệu năm 1967 của thầy CHoji Suzuki - Chưởng môn đời thứ I hệ phái Suzucho Ryu

Trưởng tràng suzucho karatedo ryu

Hachidan Lê Văn Thạnh

A-“Tam cương” và “ Ngũ thường” là những chuẩn mực đạo đức làm người trong lễ giáo ngày trước, theo đà tiến bộ của xã hội, ngày nay “Tam cương” đã có nhiều ít thay đổi để phù hợp với xã hội đương thời, nhưng “Ngũ thường” cho đến nay trong chừng mực nào đó của giao tế, vẫn là những chuẩn mực còn giá trị với thời gian . Trong “ngũ thường” “nhân, lễ, nghĩa, trí tín” thì “nhân” đứng hàng đầu, là đạo đức đầu tiên để thẩm định giá trị, thẩm định nhân cách, tiêu chuẩn đánh giá đạo đức của mỗi người nói chung và của những người theo nghề võ nói riêng .

B/1-Hiểu một cách hạn hẹp theo nghĩa chiết tự chữ “nhân”( ) gồm hai chữ là “nhân” ( : con người) và nhị ( : hai) ghép lại với nhau - Nhân ( ) chính là lề lối cư xử của người với người trong giao tế xã hội. Cư xử với nhau như thế nào hợp lễ, hợp nghĩa , có trí, có tín, đó chính là “nhân” .

B/2-Hiểu một cách rộng rãi phổ biến hơn, nhân chính là công chính, từ ái, bao gồm tất cả các nét tốt, là đức tính thương người (theo Việt Nam tự điển trang 407) và vì thế nhân thường kết hợp với một số từ khác để thành những từ ngữ mang ý nghĩa tốt đẹp trong cuộc sống như : “nhân ái, nhân đức, nhân hậu, nhân từ” và Nguyễn Du trong truyện Kiều cũng đã phân định rõ ràng giữa “hiếu” và “nhân” :
“Bán mình là hiếu, cứu người là nhân”

B/3-Đứng ở góc độ những người theo nghề võ , là những người mà mỗi cái cất chân, cất tay, nắm tay, bàn chân... đôi khi ảnh hưởng đến tính mạng người khác, đạo “nhân” cần phải được chú trọng hơn, để khỏi làm thương tổn đến người khác, tổ sư Choji Suzuki dạy “ mình và mọi người đều phải tốt đẹp” đó là một khía cạnh về “nhân” trong võ thuật ; không những không làm thiệt hại thương tổn người khác mà còn nâng người khác lên để được tốt đẹp như mình - không làm đau đớn thương tổn người khác đã đành, phải cư xử trên cơ sở tình yêu thương (thương người như thể thương thân) đó là nhân ái - mang đến niềm vui cho người, đó là “nhân từ” - mà nếu có phải “nhấc chân, nhấc tay” thì nguyên tắc “hạ thủ lưu tình” (xuống tay còn giữ lại chút tình) đó chính là “nhân hậu” . Như thế, hơn ai hết người theo nghiệp võ không thể không đưa cái đức “nhân” lên hàng đầu để răn mình, dạy người và tôn vinh sự nghiệp của đời mình - “nhân” được đưa lên hàng “Đạo” .

C-“Đạo” trong “nhân đạo” (đạo nhân) :
Hiểu theo nghĩa chiết tự, Đạo ( ) là một chữ ghép gồm bộ Thủ ( ) là cái Đầu và bộ Xước ( ) là bước chân - Chân bước theo đầu, đầu hướng dẫn chân - Đó là những hành động có định hướng tốt đẹp và đúng đắn hợp tình hợp lý hợp lòng người .

Từ “Đạo” thường không dùng một mình mà kết hợp với một từ khác để mang một ý nghĩa phổ quát hơn : Đạo đức, đạo lý, đạo trường, đạo tâm.......

Đạo không mang một ý nghĩa hẹp là tôn giáo mà mang một ý nghĩa rộng lớn hơn là “con đường tốt đẹp “ mà mỗi người chúng ta phải noi theo.

Vậy thì tất cả những điều tốt đẹp là đạo, không tốt đẹp là sai đạo, lạc đường và riêng những người theo nghiệp võ cũng có đạo lý của riêng mình, đó là võ đạo, với những môn quy của từng trường phái, nhưng dù ở môn phái võ nào, có môn quy ra sao thì trọng tâm của môn quy ấy cũng phải dựa trên nền tảng đạo lý và cuộc sống của con người, không thể xa với con người .

Ý niệm về đạo không cụ thể như ý niệm về nhân, nhưng ta có thể hiểu một cách tổng quát và phổ biến “nhân và đạo” là hai tiêu chuẩn của xã hội để đánh giá những con người theo nghề võ. Hợp lòng người, cư xử tốt đẹp đó là “nhân” là “đạo” - làm những việc mà xã hội và pháp luật không công nhận là không còn “nhân” không còn “đạo” trong cuộc sống .